ความหมายของภาษีศุลกากร

ภาษีศุลกากร (Tariffs) คือค่าธรรมเนียมที่รัฐบาลเรียกเก็บกับสินค้าที่นำเข้าหรือส่งออกผ่านพรมแดนประเทศ ภาษีดังกล่าวสามารถเป็นในรูปแบบของจำนวนเงินคงที่ หรือร้อยละหนึ่งของมูลค่าสินค้า จุดประสงค์หลักของภาษีศุลกากรคือการคุ้มครองอุตสาหกรรมในประเทศ การเพิ่มรายได้ของรัฐ และใช้เป็นเครื่องมือเจรจาทางการค้า

ประเภทของภาษีศุลกากร

1. ภาษีนำเข้า (Import Tariffs) - เรียกเก็บจากสินค้าต่างประเทศที่เข้าสู่ประเทศนั้นๆ
2. ภาษีส่งออก (Export Tariffs) - เรียกเก็บจากสินค้าที่ส่งออกไปต่างประเทศ ซึ่งใช้ไม่บ่อยในระบบเศรษฐกิจเสรี
3. ภาษีตอบโต้ (Retaliatory Tariffs) - ใช้เพื่อตอบสนองการตั้งภาษีหรือข้อจำกัดการค้าจากประเทศคู่ค้า

ผลกระทบของภาษีศุลกากร

• เศรษฐกิจภายในประเทศ: การขึ้นภาษีศุลกากรมักทำให้ต้นทุนสินค้านำเข้าสูงขึ้น ส่งผลต่อผู้บริโภคและธุรกิจที่พึ่งพาวัตถุดิบนำเข้า
• การค้าโลก: การตั้งภาษีสูงอาจนำไปสู่ข้อพิพาททางการค้า ทำให้เกิดการตอบโต้กลับ ส่งผลลบต่อการค้าและการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจโลก
• ผู้ประกอบการส่งออก: ภาษีศุลกากรที่ประเทศคู่ค้ากำหนดต่อสินค้าส่งออกทำให้ความสามารถในการแข่งขันลดลง และอาจนำไปสู่การลดปริมาณการส่งออก

บทบาททางเศรษฐศาสตร์

ภาษีศุลกากรมีบทบาทสำคัญในนโยบายการค้าระหว่างประเทศ โดยในบางกรณี อาจถูกใช้เพื่อปกป้องอุตสาหกรรมที่เพิ่งตั้งไข่ หรือเพื่อใช้ต่อรองกับประเทศคู่ค้า อย่างไรก็ตาม ภาษีศุลกากรที่สูงเกินไปมักก่อให้เกิดข้อขัดแย้งและส่งผลเสียต่อเศรษฐกิจในวงกว้าง

ตัวอย่างจากสถานการณ์โลก

ในช่วงปี 2024-2025 สหรัฐอเมริกาและไทยมีข้อพิพาทเกี่ยวกับภาษีศุลกากร โดยสหรัฐฯ ได้ตั้งภาษีสูงขึ้นต่อสินค้านำเข้าจากไทย ส่งผลกระทบต่อการส่งออกของไทย ทั้งนี้แนวโน้มการเรียกเก็บภาษีของประเทศหลัก ๆ ทั่วโลกสะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อมโยงของนโยบายการค้ากับเศรษฐกิจโลก