የመነሻ ንግግር ፡

ኢትዮጵያ በዓለም ላይ በወርቅ ትርፍ ወደ አስፈላጊዎች ሀገሮች ምንጭ ሆና ቆይታ ላይ እንደምትገኝ ተቆጣጠርታለች። እንግዲኛ የኢትዮጵያ ወርቅ ከመሆኑ በፊት ላይ ብዙውን የተመረቱት በስር ገበያዎች ውስጥ ነው። ይህ ችግር በኢትዮጵያ የገንዘብ ምህዳርና የውጭ ገበያ ሞያዊነትና ዕድል በሚጣም አመናውነት ያሰናከለ።

---

የወርቅ ዕድልና ችግር በኢትዮጵያ ውስጥ

• ዓለም አቀፍ ጥያቄና ባለሙያ ዝቅተኛ ስር: ዓለም አቀፍ በወርቅ እና ክቡራት እንዲመነጭ ብዙ ጥያቄ አለ። ነገር ግን በኢትዮጵያ የሚወሰድ ወርቅ ከሁለት እና ሶስት አካላት ወደ ስር ገበያዎች ይሄዳል።
• ቸር እና ንቁ የፈቃድ ሂደት፡ ማዕከላዊ ገንዘብ ቤት (NBE) የሚገዛው የሕጉ ወርቅ በአካሄድ ሂደት የተለያዩ በዕጣ ቅድሚያዎች ይንከባከባል። ይህ የዘገየበት ሂደት ዘወትር ለእርስዎ በችግር መንገድ ያደርጋል ተብሏል።
• አርተዛንላዊ እና መወዳደሪያ ውስጥ ይህ የተገናኘው፡ የታዋቂ ASM (ማኅበረሰብ ታች እና ትንሽ ባለሙያ ማዘጋጃ) ሚኒንግ አካል አንዱ ዓይነት ሁሉንም የወርቅ ምርት ዓለም አቀፍ እና ሀገራዊ ገበያዎች ላይ ማስተላለፊያ ነው።

---

የወርቅ ዝርአዊነትን መቁረጥ: አሽባሪ እና የውቅር ውጤት

1. አሳሳቢ ገንዘብ ኬዝ:

ተገናኝቷል ፡ በ2016 በሚስት 10 ቶን ወርቅ ከትግራይ ወደ ማዕከላዊ ገንዘብ ቤት ተቀባ። ይህ የመስመር አንዱ 40 ግምጃ መደበኛ ፍሬ አድርጎ አሳየ።

2. የስር ወጭ ባለበት:

ከ26 ቶን ወርቅ ከNBE ባሻገር የበለጠ 60 ቶን የስር ወጭ አለ ተብሏል። ይህ የውጭ ገንዘብ አጭር እና ቀዳሚ ማዕከላዊነት አይደለም።

---

የውጭ ገበያዎች እና ኢኮኖሚካዊ እድሎች

• የማህበረሰብ ዘርፍ (ASM) ድርብ ስርዓቱ: በሁለት ሚሊዮን ሰዎች የተባበሩው የቲንሽ እና ዝቅተኛ ባለሙያ ማዘጋጃ አዋጅ የአካባቢ ዜጎችን ብዙ ሳለ።
• የስራ ፍላጎት እና የእኩልነት ስሞች: አንዳንድ ሁኔታዎችን የሴቶች እና ትውልድ ገበሬዎች በወርቅ ፅናት ይቋቋለ።
• ወቅታዊ የተለየ ውጤቶች: የሲፒሲ (DFTP) የተመሰረተው በህብረቱ ከ2008 ዓ.ም ጀምሮ ለኢትዮጵያ 94% አይነት ግምጃ ቀላል ደምባል። ነገር ግን የኢትዮጵያ ምትል ወርቅ ባይነት ገበያ አካላት አያገኙም።

---

የወርቅ የስር ገበያ የሚወሰዱት ፈዳና የመከላከያ ሀሳቦች

• ፈቃድ የሚቀበሉት ሂደት ማሻሻል
• የተከታታይ የሚሆኑ የወርቅ ትግል መሰረቶች በብቁ አፈፃፀም
• የማህበረሰብ ተሳትፎ ይቆጠራል።

---

ለውጤቱ የሚጠቅሙ ጥያቄዎች (FAQ)

• የወርቅ ንብረት ችግር ምን አስቸጋሪ ነው? የስር ገበያን ወደ ሀገሪቱ የውጭ ገንዘብ ይቆረራ።
• በውይይት ላይ ያሉት እንዴት ማቅረብ ይቻላል? የተመነውን የተባበሩትን አቅም ማእከላዊ በሆነ ሥርዓት መስበን።

---

የመደምደሚያ ቃል

ኢትዮጵያ ወርቅ በማህበረሰብ የኢኮኖሚ መንቀሳቀስ ተቀፍና እድሎቹን ማጠናከር ይችላል። ግን መድረሻው በየስር ገበያ እና በራሱ የተላለፈ ሂደት ላይ ከሆነ፣ አገሩ ከውጭ ገበያ የሚጠቀም እድሉ ይዝት እንደማይችል። ዋናው መልስ- የህጋዊ ንግድ ማስተጋበያን ማዋል።

---